CZYM JEST FAS/FASD?
FAS – Fetal Alcohol Syndrome / AZP – Alkoholowy Zespół Płodowy
FASD – Fetal Alcohol Spectrum Disorder / Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych
Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych (Fetal Alcohol Spectrum Disorder – FASD) – jest ogólnym terminem opisującym całe spektrum skutków rozwojowych powstałych w wyniku narażenia dziecka na działanie alkoholu w okresie prenatalnym. Rodzaje i wielkość tych uszkodzeń zależą od ilości alkoholu wypijanego przez przyszłą matkę, częstotliwości picia, okresu ciąży, predyspozycji, wieku i stanu zdrowia matki. Nie bez znaczenia jest również jakość i sposób odżywiania oraz występowanie dodatkowych uzależnień.
Nie wszystkie osoby narażone na działanie alkoholu w okresie prenatalnym cierpią na FAS.
Zaburzenia pierwotne (wynikające z uszkodzenia OUN):
• obniżone możliwości intelektualne,
• zaburzone funkcje pamięci bezpośredniej,
• problemy z uogólnianiem i planowaniem,
• trudności z przewidywaniem konsekwencji własnych działań,
• problemy w myśleniu abstrakcyjnym,
• nadwrażliwość lub słaba wrażliwość na dotyk, często podwyższony próg czucia głębokiego,
• zaburzenia widzenia, słyszenia, orientacji przestrzennej i wiele innych ograniczeń i barier w funkcjonowaniu.
Specyfika problemów edukacyjnych dzieci z FASD:
• problemy z przyswajaniem symboli (litery, cyfry),
• trudności z przyswojeniem i respektowaniem zasad,
• trudności z rozumieniem zegara,
• trudności z przetwarzaniem dźwięków,
• kłopoty z wyciąganiem wniosków,
• trudności w zakresie tworzenia skojarzeń,
• kłopoty z planowaniem i przewidywaniem,
• trudności z rozpoczynaniem i zakończeniem zadań,
• kłopoty z dostrzeganiem istotnych dla zadania szczegółów,
• kłopoty z graficznym przedstawieniem swojego zdania,
• trudności z organizowaniem myśli w konkretne wypowiedzi,
• kłopoty z rozumieniem języka figuratywnego,
• trudności z rozumieniem języka niewerbalnego,
• problemy ze zrozumieniem niektórych słów, w tym pojęć naukowych,
• trudności w zapamiętaniu wcześniej przyswojonych informacji,
• problemy z przyswajaniem wiedzy, brak postępów w nauczaniu.
Zaburzenia wtórne (wynikającej z braku lub niewłaściwej opieki nad dziećmi z FASD):
• znużenie, zmęczenie, brak motywacji, frustracja, niepokój i lęki,
• zachowania stereotypowe,
• sztywność zachowań w sytuacjach społecznych,
• poczucie bezradności i wycofanie,
• niskie poczucie własnej wartości, izolowanie się
• agresja i autoagresja,
• trudności w funkcjonowaniu w grupie rówieśniczej,
• zaburzenia koncentracji uwagi,
• depresja i inne zaburzenia psychiczne,
• problemy z nadużywaniem alkoholu i narkotyków,
• konflikty z prawem,
•problemy z podjęciem pracy i jej utrzymaniem.
W CIĄŻY NIE MA „BEZPIECZNEJ” ILOŚCI ALKOHOLU, KTÓREJ SPOŻYCIE NIE NARAŻA DZIECKA NA WYSTĄPIENIE FASD!
Źródło: T. Jadczak-Szumiło K. Kałamajska-Liszcz K. (2018) Liszcz Jak wspomagać dziecko z FASD w edukacji.